Μία σημαντική έκθεση παρουσιάστηκε την προηγούμενη εβδομάδα στην σύνοδο του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου (NAC) σε επίπεδο Υπουργών Εξωτερικών από «ανεξάρτητη» (με ότι σημαίνουν τα εισαγωγικά) Ομάδα Προσωπικοτήτων που διόρισε ο ΓΓ/ΝΑΤΟ κ. Γενς Στόλτενμπερκ. Μία έκθεση που αναντίρρητα θα αποτελέσει την βάση για να διαμορφωθούν τα επόμενα βασικά κείμενα του ΝΑΤΟ (NATO Guiding Documents) που θα καθορίσουν την πορεία της Συμμαχίοας και αναντίρρητα θα επηρεάσει και την χώρα μας ως μέλος . Σήμερα δημοσιεύουμε στο Liberal τα βασικά σχόλια, αναπόδραστα εκτενή, που προέκυψαν από την μελέτη και την ανάλυση της σημαντικής αυτής έκθεσης από τον Υποναυάρχο (εα) Γεώργιο Τσόγκα Π.Ν., ενός συναδέλφου με πλούσια εμπειρία στα νατοϊκά ζητήματα που χωρίς υπερβολή μπορεί να αποτελέσει κείμενο αναφοράς.
Κωνσταντίνος Λουκόπουλος, επικεφαλής στο «Παρατηρητήριο Liberal»
Σχόλια Υποναυάρχου (εα) Γ. ΤΣΟΓΚΑ Π.Ν. επί της αναφοράς
της «ανεξάρτητης δεκαμελούς ομάδας στοχασμού» (25 Νοε 2020)
Μετά από την απόφαση των Ηγετών των κρατών μελών της Συμμαχίας το Δεκέμβριο 2019 στο Λονδίνο ώστε ο ΓΓ να εξετάσει και να υποβάλλει προτάσεις για την πολιτική ενδυνάμωση της Συμμαχίας στη δεκαετία που έρχεται (2020-2030), ο κ. Στόλτενμπεργκ, τον παρελθόντα Απρίλιο, ανέθεσε σε δεκαμελή ανεξάρτητη ομάδα στοχασμού να κινηθεί επί χρονοδιαγράμματος και να υποβάλλει αυτές ώστε να ενημερωθούν οι ΥΠΕΞ της Συμμαχίας κατά τη σύνοδο τους το Δεκέμβριο του τρέχοντος έτους 2020 και ακολούθως οι Ηγέτες της συμμαχίας το 2021 (2) όπου θα ολοκληρωθεί η διαδικασία στοχασμού (Reflection Process).
Η ομάδα που επέλεξε ο κ. Στόλτενμπεργκ αποτελείται από την Ολλανδέζα Διευθύντρια των Ταχυδρομείων, Γάλλο Πολιτικό πρώην σύμβουλο ασφαλείας του Γάλλου Προέδρου, από Τούρκο Διπλωμάτη και πρώην βοηθό ΓΓ στη Διεύθυνση Δημόσιας Διπλωματίας ΝΑΤΟ και πρώην αναπληρωτή πρέσβυ της Τουρκίας στην Αθήνα, από Πολωνή πολιτικό μέλος του Ευρωκοινοβουλίου, από Ιταλίδα πολιτικό πρώην αναπληρωτή ΥΠΕΞ, από τη Δανή Διευθύντρια του ινστιτούτου στρατηγικής του κολλεγίου άμυνας της Δανίας και καθηγήτρια πανεπιστημίου, από Καναδή πρώην Σύμβουλο Ασφαλείας και πληροφοριών, από Άγγλο καθηγητή πανεπιστημίου εξωτερικής πολιτικής και διεθνών σχέσεων, υπό την από κοινού προεδρεία Γερμανού πολιτικού πρώην υπουργού εσωτερικών της Γερμανίας και Αμερικανού διπλωμάτη και πρώην βοηθού ΥΠΕΞ για θέματα Ευρωπαϊκά και Ευρω-ασιατικά. Προφανώς παρατηρείται η επιλεκτική εμπλοκή των συμμετεχόντων στην ομάδα μελών και επισημαίνεται η μη ισοβαρής κατανομή τους με όποιο τρόπο επιλέξει ο εκάστοτε παρατηρητής να μελετήσει.
Σημειώνεται η απουσία Ελληνικής συμμετοχής και επισημαίνεται η συμμετοχή της συγκεκριμένης τουρκικής από τον ιδιαίτερα έμπειρο Τούρκο διπλωμάτη κ. Tacan Ildem, που και εξαιτίας της εμπειρίας, των προηγούμενων θέσεων του μετά των γνωριμιών που αυτές του προσέφεραν, είναι απολύτως κατανοητό ότι μπόρεσε και διαμόρφωσε το κείμενο προς όφελος προφανώς της χώρας του (3).
Η εν λόγω ομάδα, που ομολογουμένως αξίζει συγχαρητηρίων για τη σπουδή των εργασιών της εντός εξαμήνου, (συνεξετάζοντας το πλάνο εργασιών ως καταγράφεται στο παράρτημα της αναφοράς), υπέβαλε την αναφορά της (4), η οποία εξετάζεται υπό την προσωπική μου αντίληψη και αναλύεται ακολούθως. Άξιο μνείας είναι και η συμμετοχή και συνεισφορά των εμπλεκομένων σύμφωνα με το παράρτημα (5) της αναφοράς.
Η προσδοκία μου ήταν σαφώς μεγαλύτερη από τα αναφερόμενα από την ομάδα προς τον ΓΓ ώστε να ενημερωθούν συναφώς οι κ.κ. ΥΠΕΞ. Εν ολίγοις, ελάχιστα προσφέρει ως πρωτογενές πόνημα που ο κάθε γνώστης νατοϊκών αντιστοίχων επιδιώξεων αναμένει και προσδοκά. Δεν προσφέρει ιδιαίτερα καινοτόμες προτάσεις και σίγουρα τίποτα που οι Μόνιμοι Αντιπρόσωποι, άρα και οι χώρες σε επίπεδο ΥΠΕΞ, ΥΕΘΑ, Πρωθυπουργού να μην γνωρίζουν. Προτείνεται βεβαίως η επανεξέταση του στρατηγικού δόγματος (strategic concept), αναμενόμενη αφού, από την παρέλευση απλά και μόνο περιόδου δεκαετίας από την εκπόνηση του υφισταμένου το 2010, οι γεωπολιτικές εξελίξεις την καθιστούν αναγκαία. Το πλέον βέβαιο είναι ότι δεν απαιτείτο η συγκρότηση της εν λόγω ομάδας, με τις ενδεχομένως υψηλότατες αποζημιώσεις στελεχών (εμπειρία από ανάλογες ομάδες που έχουν συσταθεί στο παρελθόν για αντίστοιχης φιλοσοφίας εργασίες), για να υποβάλλει ως κύρια πρόταση την αναθεώρηση του στρατηγικού δόγματος. Αυτά για τα καθ’ ημάς και για το μέλλον σε ανάλογες περιπτώσεις τόσο για τις αποζημιώσεις (που ομολογώ ότι δεν διαθέτω στοιχεία) όσο και για την εκπροσώπηση άρα και διεκδίκηση για την εθνική μας στόχευση. Το βέβαιο είναι ότι αντιθέτως με τη σύνθεση της παρούσης επιτροπής που δεν συμμετέχουμε, στην όποια όμοια προσπάθεια για τις διεργασίες εκπονήσεως του νέου/αναθεωρημένου στρατηγικού δόγματος της συμμαχίας, δεν εννοείται η χώρα μας να μην συμμετέχει με έμπειρο διπλωμάτη, όπως άλλωστε είχε συμβεί και στις διεργασίες του 2010.
Η αναφορά (6) πάντως δεν παραλείπει να κάνει αναφορές και μνείες (αμεσότερες ή εμμεσότερες) σε ζητήματα που θίγουν την αρχή της ομοφωνίας των αποφάσεων, κάποιων a priori εκχωρημένων δυνατοτήτων λήψεως αποφάσεων αποκλειστικά από τον ΓΓ παρακάμπτοντας τις χώρες, γεγονότα που προσωπικά έχοντας παρατηρήσει χρόνια την κατά καιρούς έγερσή τους δεν δίδω καμία πιθανότητα επιτυχούς δρομολόγησης και διευθέτησης τους, και εν τέλει αποδοχή τους από τις χώρες. Αν και όποτε αυτό συμβεί υπό κοντόφθαλμη οπτική, και αναφέρομαι κυρίως στη χώρα μας με την εμπειρία από τις κατά καιρούς θεωρήσεις περί ίσων αποστάσεων (Ελλάδος-Τουρκίας) αλλά και αρχών Διεθνούς Δικαίου, θεωρώ ότι όποιος συμφωνήσει είναι άξιος των επιλογών του!
